Het Sanguinische Temperament:
Een persoon met een sanguinisch temperament is snel en sterk geprikkeld door de minst of geringste indruk en is geneigd om onmiddellijk te reageren, maar de impressie duurt niet lang en ebt snel weg. Het sanguinische is een van passieloze temperamenten, het leidt niet tot geweldige en blijvende geestelijke opwinding. Dit type is zichzelf en toont zelden tekenen van verlegenheid, is soms misschien zelfs vrijpostig of brutaal. Het is een actief persoon die relaties en interactie van mensen en de directe omgeving nodig heeft. Ze worden gemotiveerd door pret, avontuur, opwinding en het leven in het huidige ogenblik. Hun aanpak is de "actieve benadering", ze zijn praktisch, toepassinggericht, ervaringsleerlingen die in zaken springen en gaandeweg leren door te doen. Zij bloeien op activiteit, resultaten en urgentie. Het is een extravert temperament, presenteert zichzelf graag voor een groep; houdt ervan van gehoord te worden om hiermee aanzien en prestige op te bouwen. Verkiest groepsactiviteit in werk of spel; is niet op zijn gemak met individuele projecten. Niet vasthoudend om zijn ideeën of plannen geaccepteerd te krijgen; gaat vlot akkoord met de wensen van anderen, is inschikkelijk en meegaand. Sluit zich aan bij de heersende mening van de groep. Gaat gekleed volgens de laatste mode. Zoekt primair niet naar de waarheid, maar naar acceptatie. Heeft gebrek aan integriteit, onder druk zal hij aanvallen of sarcastisch reageren.
Deze persoon is hartelijke en spontaan, zelfs naar vreemden; wint gemakkelijk het vertrouwen. Is geneigd naar een opgewekte, onbezorgde, levendige geestestoestand; niet geneigd tot tobben of zich ongerust te maken. Heeft een brede vriendenkring, is hierbij niet selectief. Vriendelijk, maar zich onbewust wat zijn activiteiten en beslissingen tot gevolg hebben, met name voor anderen. Heftig en impulsief; zijn beslissingen zijn in de regel verkeerd. Door hun kinderlijke oppervlakkigheid, zijn zij onbetrouwbaar als leider of vertrouwenspersoon. Essentieel is de behoefte waarde te hebben, erkenning te krijgen, belangrijk te zijn door een hoger goed doel na te streven. Houdt zich niet bezig met details, maar met het grotere plaatje. Heeft het nodig een gevoel te hebben dat hij een unieke identiteit heeft. Hecht veel waarde aan eenheid, zelfrealisatie en authenticiteit. Het zijn idealisten die de voorkeur geven aan behulpzame interactie, met de nadruk op ethiek en moraliteit. Ze hebben talent verschillende soorten mensen te verenigen en bij het helpen van individuen om hun potentieel te ontwikkelen. Zij bouwen bruggen tussen mensen door empathie en verduidelijking van diepere kwesties. Is flexibel, enthousiast, heeft een hekel aan routine. Heeft een hekel aan ‘negatieve’mensen die volgens de regels leven en nooit spontaan zijn. Verkiest activiteiten die dynamiek en energie vereisen. Scherp en levendig naar de omgeving, lichamelijk en sociaal; houdt van nieuwsgierigheid, promoot zijn ideeën. Switcht van de ene activiteit naar de andere, in een snelle opeenvolging; toont weinig volharding, begint veel, maar maakt niets af.
Is geneigd om succes als vanzelfsprekend te beschouwen, is daardoor ook geen doorzetter. Heeft erkenning en complimenten nodig. Is ijdel en neigt naar jaloezie en afgunst. Is geen leider maar een volger; het initiatief ontbreekt. Vlug en spontaan in bewegingen; avontuurlijk, nadrukkelijke of buitensporige energieoutput. Past zich gemakkelijk aan; verwelkomt veranderingen; komt zo goed mogelijk voor de dag. Open, spraakzaam, gezellig, drukt emoties vlot uit; kan driftig zijn, heeft niets op met plichtmatigheden. Frequente schommelingen van stemming; is geneigd om frequent van opgetogenheid naar neerslachtigheid te veranderen. De uitdrukking van de ogen van het sanguinische type is vrolijk, vriendelijk en zorgeloos; het sanguinische individu is lichtvoetig en vlug, het lopen lijkt op dansen.
Het Cholerische Temperament:
Het cholerische temperament, is snel en sterk geprikkeld door de minst of geringste indruk en is geneigd om onmiddellijk te reageren, de impressie duurt lang en geeft direct aanleiding tot nieuwe opwinding. Het cholerische temperament heeft een hartstochtelijke karakter; het beroert hart en ziel als een aardbeving. Dit type is zichzelf en toont zelden tekenen van verlegenheid, is vrijpostig of brutaal. Het betreft een actief persoon, enthousiast, gedreven en gestructureerd in zijn werk en zaken doen. Ze worden gemotiveerd door plicht, verantwoordelijkheid, veiligheid en het behoud van orde en traditie. Hun aanpak is de "gestructureerde benadering". Ze zijn zorgvuldig, lineair, trapsgewijs bouwend op feiten. Heeft zijn eigen leven en de toestand om hem heen graag in de hand. Zij bloeien op structuur en zekerheid. Het is een extravert temperament, presenteert zichzelf graag voor een groep, wanneer hij bepaalde te halen doelen voor ogen heeft. Hij is een geboren leider.
Ambitieus en vastberaden om zijn ideeën of plannen geaccepteerd te krijgen; redenerend en overtuigend. Heftig en impulsief; stort zich in toestanden waar rijp beraad hem van weerhouden zouden hebben. Durft risico te nemen. Zelfverzekerd en onafhankelijk; is geneigd om succes als vanzelfsprekend te beschouwen. Krachtig en vol initiatief; neigt naar een opgewekte geestestoestand; is zelden somber of humeurig zeker wanneer hij zijn zin maar krijgt; verkiest de rol als leider. Moet de vrijheid hebben om zonder belemmering te handelen en een duidelijk resultaat van zijn daden te merken. Streeft naar productiviteit en succes.
Heeft angst de controle te verliezen, laat zich onder druk gelden, domineert en dicteert. De energie wordt geconcentreerd op bekwame prestaties en stimulatie. Hun creativiteit wordt geopenbaard door de verscheidenheid van efficiënte oplossingen, waarmee ze hun doelen bereiken. Zij zijn begaafd bij het gebruiken van hulpmiddelen, of het nu taal, theorieën, gereedschap, of een computer is. Heel gevoelig, trots en gemakkelijk gekwetst; reageert sterk op lof of verwijt. Heeft niets op met ongerustheid of zich zorgen te maken. Sluit zich af voor emoties, is harteloos. Vlug en resoluut in bewegingen; nadrukkelijke of buitensporige energieoutput. Heeft een uitgesproken neiging te volharden; laat niet snel iets varen, ongeacht of het succesvol is of niet. Heeft een hekel aan incompetente mensen. Emoties worden niet spontaan uitgedrukt, met uitzondering van woede. Komt zo goed mogelijk voor dag; is zelfverzekerd, trots, misschien wel verwaand of arrogant; kan hypocriet of misleidend zijn, zich achter een masker verbergen. Hij gaat zakelijk gekleed. De blik van een cholerische individu is vastberaden, ferm, energiek en fel. De tred van een cholerisch persoon is standvastig, vastberaden, bijna altijd gehaast.
Het Melancholische temperament:
Het melancholische individu wordt in eerste instantie slechts een beetje door een indruk geraakt; een reactie komt niet of slechts na verloop van tijd op gang. Maar de impressie blijft diep geworteld, vooral wanneer nieuwe indrukken van dezelfde soort herhaald worden. Het melancholische individu heeft een temperament van een hartstochtelijke karakter, het beroert hart en ziel als een aardbeving. Is zelfbewust, maar gemakkelijk beschaamd of vernederd; is bang en verlegen. Het betreft een passief persoon, welke een hekel heeft aan onverwachtse gebeurtenissen of veranderingen. Is bang voor lijden, om vernederd te worden of om uit de gratie te zijn. Zal zich onder druk terugtrekken, probeert deze situaties in de regel te vermijden, door zich goed voor te bereiden. Gebruikt zijn denkvermogen op weloverwogen wijze, zodat hij het meestal bij het rechte eind heeft en zijn geloofwaardig niet zal verliezen.
Vermijdt het spreken voor een groep; wanneer hiertoe verplicht, zal hij het moeilijk en vermoeiend vinden. Het is een introvert temperament, verkiest alleen te werken en te spelen. Sterk in details; voorzichtig, behoedzaam; langzaam in het nemen van beslissingen; is misschien te voorzichtig zelfs bij minder belangrijke zaken. Is geneigd zich te ontrekken aan de omgeving; gereserveerd en afstandelijk, behalve naar intieme vrienden. Heimelijk; buitensluitend; trekt zichzelf terug; neigt ernaar niet te spreken, tenzij hij aangesproken wordt. Zelfvertrouwen, moed en initiatief ontbreken; is inschikkelijk en meegaand. Bouwt niet snel een kennissenkring op; verkiest een kleine groep van vrienden; is geneigd om anderen buiten te sluiten. Heeft een hekel aan oppervlakkige mensen. Heeft uitzonderlijke inzicht in het karakter van mensen en ziet snel hun voorwendselen en fouten. Hij is een idealist, streeft enthousiast naar perfectie, de waarheid en rechtvaardigheid. Interesse in spiritualiteit, verlangt heimelijk naar een hemelse werkelijkheid, waardoor het leven op deze aarde altijd een teleurstelling is. Neigt naar depressie; is herhaaldelijk humeurig of somber; is heel gevoelig en gemakkelijk gekwetst. Essentieel voor dit type zijn de beheersing van concepten, kennis en bekwaamheid. Wil de werkingsprincipes van het heelal begrijpen en theorieën leren of ontwikkelen. Hecht waarde aan deskundigheid, logische consistentie, concepten en ideeën, streef naar vooruitgang en perfectie. Hun aanpak is de “strategische benadering”. Zij bloeien op ingewikkeldheid, onpersoonlijke logica en mentale planning.
Analyseert op abstracte, rechtlijnige wijze een situatie of taak en overweegt hierbij onconventionele mogelijkheden. Onderzoekend, analyserend, zoekend naar patronen, zich ontwikkelend. Is precies en accuraat, procesmatig, gestructureerd en georganiseerd. Zorgen over mogelijke toekomstig ongeluk. Traag in beweging; behoedzaam, systematisch of misschien besluiteloos; stemmingen frequent en constant. De presentatie van zichzelf is vaak nadelig, is bescheiden en heeft geen pretenties. Is formeel of conservatief gekleed. De ooguitdrukking van de melancholicus is min of meer droevig, somber en verstoord; de gang van de melancholicus is langzaam en zwaar.
Het Flegmatische Temperament:
Het flegmatische individu wordt slechts een beetje geraakt door een indruk die op hem gemaakt word; hij heeft nauwelijks de neiging te reageren en de impressie verdwijnt al snel. Het flegmatische temperament is passieloos, het leidt niet tot geweldige en blijvende geestelijke opwinding. Behoedzaam; langzaam in het nemen van beslissingen; misschien wel te voorzichtig bij minder belangrijke zaken. Onverschilligheid naar uiterlijke zaken. Heeft geen interesse in hetgeen om hem heen gebeurt. Gereserveerd en afstandelijk. Het is een passief persoon, die confrontaties vermijdt, zal onder druk toegeven, huilen, kan moeilijk nee zeggen, of zal koppig rebelleren.
Is traag in beweging, makkelijk, weinig dynamiek, lethargisch. Is zwak door het gebrek aan vitale energie, hierdoor helemaal niet geraakt door indrukken. Uiteindelijke indrukken die doorkomen vervagen snel. Hij wordt niet gemakkelijk van zijn stuk gebracht door mislukkingen of lijden. Hij blijft zichzelf, nadenkend en heeft een koud, nuchter en praktisch oordeel gebaseerd op het eigen gevoel. Kan veel kennis verzamelen en niet verwante ideeën aan elkaar verbinden door de vrij bewegende, autonome manier van denken. Zij bloeien op verbindingen, betekenis, waarden. Het gebrek aan passie of het ontbreken van een behoefte aan aanzien, houdt hun inzicht helder. Heeft veel respect voor traditie en status-quo. Is een stabiliserende factor in een groep. Het in stand houden van relaties heeft prioriteit, zoekt aandacht en wil aardig gevonden worden. Essentieel is het groepslidmaatschap en de verantwoordelijkheden, welke dit met zich meebrengt. Dit type hecht veel waarde aan de stabiliteit, veiligheid en de betekenis van een gemeenschap. Hun aanpak is de “ondersteunende en verzorgende benadering”.
Zij vertrouwen op hiërarchie en gezag en kunnen worden verrast, wanneer anderen tegen deze sociale structuren ingaan. Dit individu weet hoe de dingen altijd zijn gedaan en voorziet waar de dingen verkeerd kunnen gaan. Zij hebben een affiniteit met regels, procedures en protocol. Is sterk relatie georiënteerd, ze zullen iemand eerst moeten vertrouwen, voordat ze meewerken. Heeft een hekel aan mensen die haastig of ongeduldig zijn en ruzie maken. Heeft weinig animo te werken, maar verkiest rust en vrije tijd. Is uit op zijn gemak, eten en drinken, is lui en verwaarloosd zijn plichten. Heeft geen directe ambities. Als iets eenmaal geleerd of geaccepteerd is, heeft dit type hiermee een opvallende neiging te volharden. Werkt langzaam, maar zal doorzetten, vooral bij werkzaamheden die niet teveel denkvermogen vragen. Een constante gemoedstemming. Heeft geen intense passie, is ongecompliceerd en verwacht niet te veel van het leven. Gaat casual en conformerend gekleed. De uitdrukking van de ogen van een flegmaticus is zwak, zonder uitdrukking. De gang van de flegmaticus is lui en traag.
Gemengde temperamenten;
De meeste mensen hebben een gemengd temperament. Bij een gemengd temperament overheerst één temperament, terwijl een ander temperament zich ook manifesteert. Het kan voorkomen dat in een persoon twee temperamenten zo vermengd zijn dat beiden even sterk zijn. Sommige personen, hebben daarentegen één overheersend temperament, maar van de fundamentele kenmerken van dit hoofdtemperament, worden de licht- en schaduwkanten door de invloed van de andere temperamenten afgezwakt of geaccentueerd. In het algemeen is een persoon gelukkiger wanneer zijn temperament niet een zuivere vorm is. De combinatie haalt de scherpe kantjes van het hoofdtemperament af. Om de herkenning van het eigen temperament te vergemakkelijken worden de mengvormen van de temperamenten hier kort vermeld.
1. Bij het cholerisch-sanguinische temperament is de opwinding direct, evenals de reactie, maar de indruk duurt niet zo lang als bij het pure cholerische temperament het geval is. De trots van het cholerische temperament is met ijdelheid gemengd; de woede en koppigheid zijn niet zo sterk, maar meer gematigd dan in het pure cholerische temperament. Dit is een heel gelukkige combinatie.
2. Het sanguinisch-cholerische temperament lijkt op het cholerisch-sanguinische temperament; alleen prevaleren hier de sanguinische kenmerken en schuift de cholerische component naar de achtergrond. Opwinding en reactie zijn onmiddellijk en fel, de indruk vervaagt niet zo snel als bij het pure sanguinische temperament, zelfs als het niet zo diep doordringt, zoals bij het pure cholerische temperament. De sanguinische wispelturigheid, oppervlakkigheid, extraversie en praatziekte, worden door de ernst en stabiliteit van het cholerische aspect verzacht.
3. De cholerisch-melancholische en de melancholich-cholerische temperamenten. Hier zijn twee ernstige, hartstochtelijke temperamenten vermengd; de trots, koppigheid en woede van het cholerische temperament, met het norse, asociale, gereserveerde humeur van de melancholicus. Personen die zo'n een mengsel van temperamenten hebben, moeten een behoorlijke mate van zelfbeheersing ontwikkelen, om inwendige vrede te bereiken en geen last te betekenen voor de mensen in de directe werk of leefomgeving.
4. Het melancholisch-sanguinische temperament. De indrukken zijn hier zwak, de reactie is zwak en houdt niet zolang aan, zoals bij het pure melancholische temperament. De sanguinische buigzaamheid maakt de melancholicus iets soepeler, vriendelijker en vrolijker. Melancholische personen met een sanguinische legering zijn hartelijke, weekhartige mensen die het niet kunnen verdragen iemand te kwetsen. Ze zijn snel geraakt, helaas falen ze ook in situaties waar energie en kracht nodig zijn. Sanguinische personen met een melancholisch mengsels zijn gelijkaardig, alleen prevaleren in dit geval de sanguinische oppervlakkigheid en wisselvalligheid.
5. Het melancholische-phlegmatische temperament. Mensen van dit type slagen beter in het gemeenschapsleven dan de pure melancholicus. Bij hen ontbreekt, in meer of minder mate de norse, sombere, tobbende neiging van de melancholicus en worden gelukkig geholpen door de kalme apathie van de flegmaticus. Zulke mensen nemen overtredingen niet gemakkelijk op; zij kunnen in redelijke mate kwetsingen verdragen en zijn tevreden en betrouwbare werkers.